Osoby dokonujące czynności w kancelarii notarialnej ponoszą koszty z nimi związane. Klienci szacują koszty związane z dokonywanymi czynnościami na podstawie informacji i kalkulatorów dostępnych w Internecie bądź na podstawie porównań informacji uzyskanych od znajomych. Jednak sposób liczenia kosztów nie jest identyczny dla każdej czynności, nie jest to także stała stawka procentowa, o co często pytają klienci. Ile kosztują czynności notarialne? Od czego zależy wysokość opłat notarialnych? Czy istnieje maksymalna wysokość opłat?
Wysokość opłat notarialnych – od czego zależy?
Na wstępie pragnę zaznaczyć, że tzw. „koszty notarialne” mieszczą w sobie wiele składowych. Kwoty, które przekazujemy notariuszowi w ramach dokonywanych czynności, nie stanowią w całości przychodu notariusza. W przeważającej części są to opłaty publicznoprawne, które notariusz pobiera od nas i w naszym imieniu przekazuje do uprawnionych organów. Tak jest na przykład z podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz z podatkiem od spadków i darowizn. Notariusz jest płatnikiem tych podatków, co oznacza, że jego zadaniem jest należyte obliczenie i pobranie podatku od podatnika. Jeżeli z czynnością wiąże się dokonanie operacji w księdze wieczystej, Notariusz pobiera także opłaty sądowe od wniosków składanych w imieniu klientów, które przekazuje następnie na konto Sądu prowadzącego księgę wieczystą. Samo wynagrodzenie notariusza, a konkretnie jego stawki maksymalne określa rozporządzenie z dnia 28 czerwca 2004 roku w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
Ile wynosi wysokość maksymalnych stawek taksy notarialnej?
Co do zasady, maksymalna stawka taksy notarialnej za czynności notarialne, zależy od wartości przedmiotu czynności notarialnej. Maksymalna stawka wynosi od wartości:
- do 3000 zł – 100 zł;
- powyżej 3000 zł do 10.000 zł – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 zł;
- powyżej 10.000 zł do 30.000 zł – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10.000 zł;
- powyżej 30.000 zł do 60.000 zł – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30.000 zł;
- powyżej 60.000 zł do 1.000.000 zł – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60.000 zł;
- powyżej 1.000.000 zł do 2.000.000 zł – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1.000.000 zł;
- powyżej 2.000.000 zł – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2.000.000 zł, nie więcej jednak niż 10.000 zł, a w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn nie więcej niż 7500 zł.
Powyższe dane dotyczące stawki notarialnej to reguła, a jak to zwykle bywa, od niej mamy szereg wyjątków.
Wynagrodzenie notariusza – jak wyglądają koszty notarialne w praktyce?
Przede wszystkim rozporządzenie wymaga od nas, aby w konkretnych przypadkach maksymalna taksa notarialna wynosiła połowę kwoty obliczonej na podstawie powyższego wzoru (np. zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu), a czasem jedną czwartą tej kwoty (np. ustanowienie hipoteki w celu zabezpieczenia kredytu bankowego udzielonego na budownictwo mieszkaniowe, zakup domu mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego albo na działalność gospodarczą).
Taksę za niektóre czynności, jak na przykład pełnomocnictwa, testamenty, sporządzenie aktu poświadczenia, rozporządzenie określa w stałych kwotach. Ponadto rozporządzenie przewiduje podwyższenie taksy w przypadku dokonywania czynności poza siedzibą kancelarii.
Z czym związane są opłaty za podpisanie aktu notarialnego?
Przepisy nakładają na notariuszy obowiązki informacyjne, polegające na konieczności przesłania wypisów aktu notarialnego do uprawnionych organów. W związku z tym poza wynagrodzeniem za dokonane czynności notarialne, notariusz pobiera wynagrodzenie za sporządzenie wypisów, odpisów i wyciągów. Warto zaznaczyć, że oryginał podpisanego aktu notarialnego pozostaje u notariusza, strony czynności otrzymują wypisy tego dokumentu.
Za sporządzenie wypisu, odpisu lub wyciągu z akt notarialnych, lub innego dokumentu stawka wynosi 6 zł za każdą rozpoczętą stronę. Do powyższych stawek należy doliczyć 23% podatku VAT. Powyższe rozważania w dużym uproszczeniu ukazują sposób obliczania stawek wynagrodzenia notariuszy. Jak widać, nie jest to takie proste i zależy od wielu czynników.
Zwolnienie z opłat notarialnych – czy jest możliwe?
Należy wspomnieć, że prawo o notariacie przewiduje możliwość wystąpienia przez stronę czynności z wnioskiem do sądu rejonowego właściwego ze względu na jej miejsce zamieszkania o zwolnienie w całości lub w części od ponoszenia tego wynagrodzenia, jeżeli strona ta nie jest w stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny ponieść żądanego przez notariusza wynagrodzenia. Sąd po ustaleniu, że zachodzi potrzeba dokonania czynności notarialnej, uwzględnia wniosek i wyznacza notariusza do dokonania żądanej przez stronę czynności notarialnej. Za stronę zwolnioną od ponoszenia wynagrodzenia za dokonaną czynność notarialną wynagrodzenie ponosi Skarb Państwa. Wynagrodzenie przyznaje notariuszowi, na jego wniosek, sąd, który wyznaczył notariusza.
Ile kosztują czynności notarialne? – podsumowanie
Aby prawidłowo oszacować stawkę wynagrodzenia oraz wszystkich pozostałych opłat związanych z czynnością taką jak sporządzenie aktu notarialnego, zdecydowanie polecamy kontakt z kancelarią notarialną. Dokładne określenie opłat często wymaga uprzedniego zapoznania się z dokumentami oraz szczegółami dotyczącymi sprawy. Jeśli potrzebujesz pomocy notariusza w celu np. sporządzeniu aktu notarialnego sprzedaży bądź aktu poświadczenia dziedziczenia, zapraszam do naszej kancelarii notarialnej w Lublinie.